SOCIAAL

Nog niet zo lang geleden overleed Wim Kok. En ik weet niet of het u ook is opgevallen, maar hij werd door vriend en vijand geëerd. En dat is altijd een veeg teken. Ik moest meteen denken aan Gorbatsjov: toen hij de handdoek in de ring had gegooid en het communisme op apegapen lag mocht hij komen theedrinken bij Thatcher en bij Reagan. In feite de overwinnaars van de Koude Oorlog. Met zijn Den Uyllezing van 1995, waarin hij vond dat de PvdA haar "ideologische veren" maar eens moest afschudden gooide Kok in feite de handdoek van de sociaal-democratie ook in de ring. De bijl lag vanaf toen aan de wortel  van de PvdA. Nog een schamele 9 kamerzetels zijn hen overgebleven. Een wat grotere splinterpartij. Alles door de overwinning van het kapitalisme op het socialisme met de val van de Sovjetunie.
Wat ik nooit begrepen heb is, dat de PvdA en haar voormannen niet hebben ingezien dat de woorden "socialisme" en "sociaal-democratie" in Nederland al lang niet meer stonden voor de oorspronkelijke bedoeling van de stromingen met die naam, namelijk het beëindigen van het kapitalisme en het egaliseren in economisch opzicht van de samenleving. Dat soort oersocialisme bestond in Nederland alleen nog bij de Communistische Partij Nederland die later opging in de SP. Bij die partij moet je je inkomen als kamerlid inleveren bij de partij. Een allerlaatste stuip van het oersocialisme?
In Nederland was de Sociaal-Democratie een nuchtere politieke stroming geworden met een open oog voor de markt èn voor sociale misstanden, goede zorg, een vangnet voor die mensen die de kracht zelf niet hebben waar D66 zo graag haar éénregelig Sociaal Programma mee vult. De sociaal democratie heeft in Nederland grote namen voortgebracht zoals Wibaut, De Miranda, Willem Drees, Jan Tinbergen, Joop den Uyl, Max van der Stoel. Genoeg zo? Geen schreeuwerige klassen-strijders maar nuchtere polderaars die een groot gevoel hadden voor de reële verhoudingen in dit land maar eerst en vooral voor mensen. De grote prestatie van Wim Kok is geweest het Akkoord van Wassenaar in 1982 waarin hij als voorzitter van de FNV zowel vakbonden als werkgevers wist te verenigen rondom loonmatiging èn arbeidstijdverkorting. Waardoor een patstelling werd doorbroken en de economie weer kon aantrekken. Een succes dat over de hele wereld bewondering oogstte. Dat, dames en heren, was de werking van de Nederlandse sociaal-democratie. Al mijn lezers die ouder zijn dan zeg 60 jaar en indertijd een beetje hebben opgelet herinneren zich dit nog.
Die sociaal-democratie van ons, die veel meer lijkt op Merkel's "sociale Markteconomie" dan op iets anders had in dit land overeind moeten blijven. En kunnen blijven, als de Partij van de Arbeid haar eigen positie beter had begrepen. En niet was gezwicht voor de felle rechtse wind die onmiddellijk na 1991 van over de Grote Plas hiernaartoe kwam waaien.
Het verbaast me tot op de dag van vandaag dat er nog niemand in dit land op het idee is gekomen om die vorm van nuchtere en realistische sociaal-democratie onder de ideologische puinhopen vandaan te trekken, alle linkse mensen in Nederland er weer rond omheen te verzamelen en samen weer een stevige oppositie te gaan voeren tegen het veel te ver doorgedreven neo-kapitalisme dat ons vandaag de dag in Rutte-land door een schaterende premier door de strot wordt gewrongen. De "gilets-jaunes" (gele vestjes) in Frankrijk, België maar ook in Nederland hebben het daarover. Maken zij een nieuwe revolutie?

Of gaan we weer naar Wassenaar?

Knar